خلاقانه فکر کردن هنر است. هنر نه به این معنی که شاهکار است، بلکه به این معنی که خلاقانه فکر کردن توانایی است که هر کسی ندارد.

من و شما هم ممکن است خلاقانه فکر کنیم و یا گمان کنیم که داریم خلاقانه فکر می کنیم!

آیا معمولی فکر کردن ارزشمند است؟ خلافانه فکر کردن چطور؟ خلاقانه فکر کردن تا چه اندازه ارزشمند می تواند باشد؟

پیش از این که در مورد چگونه خلاقانه فکر کردن بدانیم بهتر است کمی در باره مغز خود بیشتر اطلاعات کسب کنیم و از کارکرد های آن بیشتر آگاه شویم.

در مقاله امروز می خواهیم در مورد فکر خلاق و خلاقانه فکر کردن صبحت کنیم، با تدبیر فردا همراه باشید 🙂

خلاقانه فکر کردن چیست و چگونه می توانیم خلاقانه فکر کنیم؟

نیم کره چپ و نیم کره راست مغز

آیا مغزی متعادل و متوازن دارید؟

روجر اسپری و روبرت ارنشتین از انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا، در سال ۱۹۷۲ میلادی برنده جایزه نوبل شدند. آن ها کشف کردند که مغز بشر از دو نیمه تشکیل شده و هر نیمه دارای وظایف متفاوتی است.

نیم کره چپ مغز امور مربوط به زبان و کلام و شمارش و اعداد را کنترل می کند و تجزیه و تحلیل و استدلال را انجام می دهد. نیم کره راست مغز، تخیل را در ما کنترل می کند و درک ما از فضا و رنگ ها، همچنین موسیقی و ریتم و ضرب آهنگ توسط همین نیم کره انجام می گیرد

و رویا هایی که در طی روز می بینیم در نیم کره راست شکل می گیرد.

لئوناردو داوینچی (۱۵۱۹-۱۴۵۲)

مجسمه ساز و نقاش بزرگی بود که از قوه تخیل خود، حس تمیز و تشخیص رنگ و ترکیب و احساسات خود به نحو کامل استفاده کرد.

او همچنین یک کالبد شناس بود و اجساد مردگان را تکه تکه می کرد و طرح هایی از اندام های داخلی، عضلات و استخوان های آن ها ترسیم می کرد و بدن انسان را مورد مطالعه قرار می داد.

علاوه بر این او یک آرشیتکت، دانشمند و مخترع بود!

لئوناردو هر دو نیمه مغز خود را مورد استفاده قرار می داد، او در هنگام نقاشی کشیدن از اندام های جسد ها، از توانایی درک فضا و ابعاد نیم کره راست مغز خود بهره می گرفت.

اما هنگامی که می خواست راجع به نحوه کارکرد اندام ها و اعضای بدن فکر کند از نیم کره چپ مغز خود استفاده می کرد. او در هنگام اختراع دستگاه های خود از قوه تخیل، هم چنین قدرت تجزیه و تحلیل خویش بهره مند می شد.

آلبرت اینشتین (۱۹۵۵-۱۸۷۹)

نیز از هر دو نیم کره مغز خود استفاده می نمود. او از هنر، نواختن ویولون و قایق رانی لذت می برد.

هنرمندان بزرگ و دانشمندان مشهور شبیه هم هستند، آن ها از هر دو نیم کره مغز خود بهره می گیرند. اینشتین خود در جایی گفته است که وی کشفیات علمی خود را بیشتر مدیون قوه تخیل خود است تا قوه تجزیه و تحلیل و منطق خود.

حکایت شده است که او در یکی از روز های تابستان بر روی تپه ای نشسته و خیال بافی می کرده است. او پیش خود مجسم می کند که بر پرتو های نورانی خورشید شوار شده است و در فضای لایتناهی همین طور دور می شود.

اینشتین با استفاده از قوه تخیل خود به درک مطالب می پرداخت و سپس با استفاده از نیم کره چپ مغز خود می توانست به تجزیه و تحلیل و استدلال و محاسبه بپردازد و بالاخره با استفاده از زبان خود به توضیح تئوری خویش می پرداخت.

حالا که دو پا داریم چرا لِی لِی کنیم؟

نظام آموزشی سنتی ما در مدارس همواره دانش آموزان را تشویق می کند از نیم کره چپ مغز خود استفاده کنند. به راستی چرا برای تفکر بصری ارزش زیادی قائل نیستیم؟

مهارت های زبانی، محاسبه و شمارش، قوه تجزیه و تحلیل و استدلال، در مدارس ما دارای اهمیتی به مراتب بیشتر از قوه تخیل و رویا بافی هستند.

باعث تاسف است که وقتی دو پا داریم چرا از ما خواسته می شود که بر روی یک پا لی لی کنیم!

همگی ما نیازمند آن هستیم که از هر دو نیم کره مغز مان استفاده کنیم. ما برای حل مسائل خود، همچنین لذت بردن از تجربیات هنری و عاطفی، به قوه تخیل خویش احتیاج داریم.

به علاوه همه ما در زندگی روزمره برای حفظ بقای خود نیاز مند آن هستیم که منطقی باشیم و بتوانیم مسائل خود را تجزیه و تحلیل و سازماندهی کنیم.

در اینجا موضوعی مطرح کرده ایم تا خود تان بتوانید نحوه استفاده از نیم کره های چپ و راست مغز را آزمایش کنید:

دفعه بعد که خواستید غذا بخورید (مثلا شام یا ناهار) به غذای خود خوب دقت کنید و ابتدا ببینید یک غذای کامل و متعادل است یا نه. یعنی آیا حاوی پروتئین (گوشت، لوبیا، نخود و …) هست؟

آیا چربی زیادی (مثلا شیرینی، کیک، شکلات، مواد غذایی سرخ کرده) در آن وجود دارد؟ ویتامین و مواد معدنی (مثل میوه جات و سبزی جات) چطور؟ و به طور کلی این وعده غذایی متعادل است یا نه؟

دراین مرحله شما از نیم کره چپ مغز خود استفاده کرده اید. اما حالا از شما می خواهیم که نیم کره راست مغز خود را مورد استفاده قرار دهید. سعی کنید از رنگ ها و شکل های متفاوتی که در سر میز غذا می بینید لذت ببرید.

به ترکیب و بافت متفاوت مواد غذایی نگاه کنید و به طرحی که سس روی غذا پیدا کرده است دقت کنید. غذای خود را بو کنید و از رایحه خوش غذا لذت ببرید. وقتی که غذا را در دهان می گذارید مزه و طعم آن را در نظر بگیرید. در این لحظات نیم کره راست مغز شما مشغول فعالیت است.

واقعیت این است که برای بعضی از مردم استفاده از یک نیم کره مغز خیلی راحت تر است، اما همه ما قادر هستیم از هر دو نیم کره مغز خود بهره بگیریم و این کار به نفع ماست.